Datajournalist
en Information
designer
Bij datavisualisatie is het de kunst grote hoeveelheden getallen om te zetten
in een digitale visuele presentatie. Dat kan een grafiek zijn, een interactieve
kaart, een animatie of iets anders. Het belangrijkste is dat de gebruiker in één
oogopslag kan zien welk verhaal de data vertellen.
‘In eerste instantie houd ik mij bezig met de analyse van data. Zodra ik het
verhaal heb gevonden – de trends of juist de afwijkingen – programmeer ik
visualisaties, soms vanaf nul en soms aan de hand van simpele tools.
‘In de
praktijk varieert mijn werk van het maken van een snel grafiekje op basis
van cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek tot grote producties
waaraan maanden wordt gewerkt, zoals het in kaart brengen van klimaat-
verandering.
‘In het laatste geval begonnen we met de wens klimaatverandering inzichte-
lijk te maken. Data verzamelen was het punt niet. De uitdaging was vooral
een juiste schifting te maken in de enorme berg informatie. Dat zijn jour-
nalistieke keuzen. Wat is belangrijk en wat wil je dat het publiek meekrijgt?
‘Het mooie van digitale visualisaties is dat je meer vrijheid hebt dan op papier.
Neem de woningmarkt. In de krant kan je bij een artikel een grafiek tonen
met de prijsstijging, hooguit toegespitst op een aantal grote steden. Op inter-
net kunnen we een interactieve kaart maken waarmee mensen zelf kunnen
grasduinen in de woningprijzen per regio.’
Mirjam Leunissen (38)
de Volkskrant
Internet-
redacteur
BEKIJK OOK HET PROGRAMMA
MET
MIRJAM
OP PAGINA 101
Mijn job als datajournalist en information designer bestaat uit drie aspec-
ten: verhaal, vorm en techniek. Bij datajournalistiek gaat het er eerst om
welke inhoud je wilt tonen. Daarna bedenk je het visuele aspect, maak je een
grafiek, een kaart, een animatie of misschien wel een miniwebsite. Dan is de
vraag hoe je zoiets technisch ondersteunt.
‘
Ik heb information design gestudeerd aan de kunsthogeschool Sint-Lukas
in Brussel: een nieuwe studierichting die inspeelt op de groeiende be-
hoefte data goed te verwerken en te communiceren.
Ik ben in feite een
grafisch ontwerper met een basis in coderen.
‘Veel journalisten doen eigenlijk al aan datajournalistiek, zonder het zo te
noemen. We waren bijvoorbeeld bezig met een project over insiders in
de beurshandel. De journalist had zelf al een berg aan data verzameld. Hij
verwerkte die door handmatig optelsommen te maken. Wij konden hem
helpen door hiervoor formules te coderen. Daarmee konden we meer in-
formatie doorspitten dan manueel ooit mogelijk was geweest.
‘Het enige risico als datajournalist is dat je te veel wilt laten zien. Dat het een
overkill wordt aan interacties en informatie. Zoals altijd in het journalistie-
ke proces is focus belangrijk. Anders ga je verloren in de fascinatie voor
alles wat klik- en verschuifbaar is.’
Thomas Roelens (25)
De Tijd
